Balık Yumurtaları Hakkında İnanılmaz Gerçekler

Bu makalede balık yumurtalarıyla ilgili birtakım gerçekleri ve bazı türlerin şaşırtıcı alışkanlıklarını keşfedeceksiniz.

Yumurta koruyucular

Cichlidler için yumurtalarını korumak, yumurtaların biyolojik gelişimlerinin iyi ve sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi ve yumurtalar çatladığında yavruların ideal bakımı alabilmeleri açısından önemli bir özelliktir.

Ayrıca Kırmızı Yılanbaş ve Rosy Red Minnow da dâhil olmak üzere, cichlidler dışında birçok tür de yumurtalarını avcılardan korur.

Ağızda kuluçka yapanlar / Orijinal mobil evler

Yumurtaları eve daha yakın tutmak (ağzın içinde muhafaza etmek), Malavi cichlidleri, arovana ve bir deniz türü olan kardinal balığı gibi bazı türler için daha ideal bir yöntemdir. Anneler ve/veya (bazı türlerde) babalar, ağızlarında muhafaza ederek yumurtalarını tehlikelerden korur; yumurtalar çatladığında yavruları bir müddet yemlenme alanlarına taşırlar ve kontrollü bir şekilde bırakıp ağızlarına geri alırlar. Küçük bir yumurta avcısı olsaydınız, yukarıya doğru yüzüp bir arovananın ağzında ne var diye bakar mıydınız?

Aşırı fedakârlık

Bir killifish havuzundaki yarım yıllık yaşam oldukça refah içinde geçebilir: Rekabet edilecek başka balık türleri yoktur ve suda bolca böcek larvası bulunur. Yağmurlar kesilip havuz kurumaya başladığında ise işler tersine dönebilir. Peki ya çözüm? Suyun olmadığı kurak dönem boyunca sağlam kalabilecek, sadece yağmurlar yeniden yağmaya başlayıp suda yeterli besin oluştuğunda çatlayacak yumurtalar üretmek... İşin sırrı nedir? Balık susuz ortamda yaşayamaz ve ya havasızlıktan ölür ya da bir balıkçıla yem olur; nesiller ise doğadaki bu şaşırtıcı oyunla varlıklarını devam ettirecektir.

Yüksek ve Kuru

Amazon Nehri avcılarla doludur ve eğer cichlidlerin yapabildiği gibi karşı koyacak gücünüz yoksa, onları nasıl uzakta tutabilirsiniz ki? Sıra dışı Sıçrayan Tetra (Copella arnoldi) çiftleri, bir kara bitkisinin suya doğru sarkan yaprağı üzerine yumurtaları ve spermleri depolamak üzere suyun dışına sıçrar; sonrasında yumurtalar çatlayana ve yavrular suya düşene kadar yumurtalara su sıçratıp onları ıslak tutarlar. Bu davranışı ev akvaryumlarında bile sergileyeceklerdir.

Parazitik yumurtlama

Oldukça sıra dışı bir başka strateji de Acı Balık (Rhodeus amarus) tarafından geliştirilmiştir. Yumurtaları gelişigüzel bir şekilde saçmak, binlerce yumurta içerisinde sadece birkaç tanesinin şansının olacağı anlamına gelir. Erişkin acı balığın sert bir zırhı yoktur ama buna sahip bir hayvanın, tatlı su midyesinin yakınlarında yaşayabilir. Balık normalden uzun yumurta borusunu kullanarak yumurtaları tam midyenin içerisine yerleştirir; midyenin kabuğu, tehlike anında kapanacak şekilde bir dizayna sahiptir.

Midye üremeye kadar verene kadar skor 1 - 0 acı balığın lehinedir ancak midyenin larvaları etraftaki balıklara yapışarak parazit durumuna dönüşür. Bu şekilde, bir omurgasızla bir omurgalının mücadelesi 1 - 1 sona erer.

Erkek hamileliği

Deniz atlarının ve boru balıklarının erkekleri, oldukça modern babalardır. Partnerlerinin üzerindeki yükü alır şekilde erkekler, dişiler yumurtaları bıraktığında onları karınlarındaki keseye alır ve yumurtalar çatlayıncaya kadar burada taşırlar. Yavrular serbest yüzebilecek hâlde geldiğinde ise onları bir doğum görüntüsü sergileyerek keseden dışarı bırakırlar.

Mobil yumurtalar

Bir balıksınız ve ağızda kuluçka yapmanın işe yarar bir yöntem olduğunu biliyorsunuz ama yumurtaların sığabileceği büyüklükte bir ağzınız yok diyelim. Yine de hareketli olmanın işe yaradığını düşünebilirsiniz; yapışkan yumurtalarınızı kendi vücudunuza iliştirerek yüzebilir ve onları avcılardan uzak tutabilirsiniz.

Pirinç Balığı (Adrianichthyidae familyası), yumurtalarını güvenli bir yer bulana kadar karnının üzerine yapıştırır (bu davranışı familyadaki sadece bazı türler sergiler), Güney Amerika kamçı kuyruklu kedi balıklarından bazıları yumurtalarını dudaklarının altında taşır ve Geophagine cinsine ait bazı cichlidler ise yumurtalarını bir yaprağın üzerine dizer ve sonrasında yaprağı ağızlarıyla tutarak hareket ettirirler. Oldukça ilginç ve işe yarar stratejiler, değil mi?

Sayısal oyun

Arovana az sayıdaki iri yumurtalarını ağzında taşımayı tercih ederken, nicelik açısından ölçeğin diğer ucunda ne vardır? Büyükçe bir balıksanız, hatta en irilerinden biriyseniz, milyonlarca yumurtayı etrafa saçabilme özelliğine sahip olabilirsiniz. Güneş Balığı (Mola mola) bir defada üç yüz milyon yumurta üretebilir ve omurgalı hayvanlar arasında bu bir rekordur. Mersin balığı ise yüz bin ila bir milyon adet yumurta üretir.

Eşler bir araya gelir ve avcıların yiyebileceğinden fazla şekilde üretim gerçekleşir. Yıllık sardalya akınında da yumurtalar ve spermler saçılırken, bu durum gökyüzünden bakıldığında açıkça görülebilir.

Zehirli yumurtalar

Kuzey Amerika’daki timsah balıkları, yenildiğinde zehirli etkiye yol açan yumurtalar üretir. Bu yumurtalar balıklar tarafından yenilemez ve eğer yumurtaları bir insan yerse, en azından ciddi bir hastalığa yakalanacağı ön görülebilir. Yumurtalarını besin maddesi olarak tükettiğimiz mersin balığının da böyle bir strateji geliştirdiğini düşünsenize...


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: practicalfishkeeping.co.uk