Azoo Sıvı Bitki Hormonları

Yunanca’da “gelişim” anlamına gelen “auxein” kelimesinden türetilmiş Auxin, keşfedilen ilk bitki hormonudur. Çok geniş ve genel anlamda Auxin, bitki içerisinde, gelişen gövdelerin veya tomurcukların uçlarından üretilir ve gelişimi ya destekleyebileceği ya da engelleyebileceği diğer alanlara nakledilir. Auxin, gövdelerde daha uzun bir gövdeye neden olacak şekilde hücre uzamasını destekler. Köklerde ise ana köklerin gelişimini engeller ama diğer kök biçimlenmelerini teşvik eder. Auxin ayrıca çiçeklerin ve yaprakların ölmesini (veya dökülmesini) geciktirir. Dolayısıyla Auxin; daha büyük yaprakların ve daha uzun gövdelerin oluşmasına, ek kök gelişmesine ve yaprak yaşlanmasının gecikmesine yardımcı olur.

İsmini Gibberella fujikurqi mantarından alan Gibberellin, 1926 yılında Asya’da pirinç bitkilerini enfekte eden bir hastalığın araştırılması sırasında keşfedilmiştir. Pirinç bitkilerinin çok uzamasına neden olan ama tohum üretimini tamamen ortadan kaldıran ve kök gelişimini düşük seviyede bırakan bu hastalığa, yukarıda ismi geçen mantar neden olmuştur. Araştırmaların ardından, Gibberellin isimli gelişim hormonu keşfedilmiş ve sınıflandırılmıştır. Bu hormonun boğumlar (tomurcuk ve yaprakların biçimlendiği yerler) arasındaki uzunluğun artmasına neden olacak şekilde bitkinin gövdesinin uzaması, gövde kalınlığının azalması, yaprak büyüklüğünün artması ve kök tüylerinin uzama açısından uyarılması konularında katkı sağladığı bulunmuştur.

Zeatin, bir tür sitokinindir. Bitkide protein sentezlenmesini uyaran bitki hormonları olan sitokininler, daha hızlı hücre bölünmesinden ve yan filiz gelişimini uyarmaktan sorumludur. Zeatin, bilinen en etkili sitokinindir. Auxin bir bitkide DNA replikasyonunu teşvik ederken zeatin, bitki içerisindeki hücre bölünmelerini veya hücre sayısının artmasını destekler. Basit bir ifadeyle zeatin, bitkinin yapraklarda protein sentezlemesine yardımcı olur, yan gövde ve yaprak sayısını arttırır ve klorofil üretiminin uyarılması yoluyla yaprak yaşlanmasını geciktirir.


Çevirmen: Anıl Altın