Balık Otopsisi

Ölü balıklar üzerinde otopsi (nekropsi) uygulamak, hoş olmayan bir durum gibi görünebilir ama esasen çok iyi bir fikirdir. Ölümünden sonra balığı inceleyerek, neden öldüğünü belirleyebilirsiniz; bu sayede akvaryumdaki diğer balıklarda aynı semptomların görülmesi durumunda, sorunu anlamak ve doğru tedaviyi uygulayabilmek daha kolay olacaktır. Eğer hastalığın tedavisi yoksa ve kendiliğinden iyileşmesi şansı çok düşükse de balığın acı çekmesinin ve hastalığın dağılmasının önüne geçmek için balığı öldürmek isteyebilirsiniz.

Balığın ölüm nedenini bilseniz bile, yakından inceleme iyi bir fikir olabilir; bu, hangi şartların balıkta normal şekilde ortaya çıktığına ve hangilerinin istenmeyen sonuçlara yol açabileceğine dair derin bir anlayış geliştirmenize katkı sağlayacaktır.

Burada balık otopsisi hakkında sadece kısa ve öz bir açıklama yer almaktadır. Eğer balıkları incelemek isterseniz, daha kapsamlı rehberler edinebilmek açısından birkaç detaylı kitap ve makale üzerinden yola çıkmalısınız. Ayrıca, balıklar üzerinde çok farklı organizmalar enfeksiyona yol açtığından ve deneyimsiz bir göz için tespit yapmak zor olabileceğinden, ayrıntılı bir balık hastalıkları kitabı edinmek de iyi bir fikirdir.

Bununla birlikte, akvaryumunuzda tehlikeli balık ölümleri mevcutsa, uzman bir veterinere başvurmak ve balığınıza otopsi yaptırmak ideal uygulama olmalıdır.

Dış otopsi

Bir balık otopsisi normal olarak dıştan başlayacaktır. Gözleri, deriyi ve yüzgeçleri dikkatlice incelemek için bir büyüteç kullanın. Önce, dıştaki doku bozukluklarını ve kanamaları araştırın. Mikroskop kullanma olanağınız varsa, balığın üzerindeki sıyrıkları da kontrol edebilirsiniz. Argulus, isopodlar, copepodlar, eşeysiz üreyen trematodlar, parazitik dinoflagellatlar ve çeşitli protozoa dâhil olmak üzere, sudaki farklı organizmaların bolluğu balığın dıştan zarar görmesine neden olabilir.

Gözleri, deriyi ve yüzgeçleri kontrol ettiğinizde, sıra kuyruğu kesmeye ve solungaçlardan kan akıtmaya gelir. Buradaki amaç, inceleme sırasında solungaç yaylarını herhangi bir kan akıntısı olmadan kesebilmektir. Akvaryumda ölü balık farkettiğinizde, otopsiyi olabildiğince çabuk gerçekleştirilmelisiniz çünkü bunu çabucak yaparsanız, birçok solungaç paraziti hâlâ yaşıyor olacaktır ve hareket edecekleri için onları tespit etmek daha kolaydır.

Otopsinin iç aşaması için balığı kesmeden önce, ağzını ve boğazını da dikkatlice kontrol etmeli ve anormalliklerin olup olmadığına bakmalısınız.

İç otopsi

Balığın içini inceleme aşamasında, tehlikeli görünen organizmalara rastlayacaksınız ama bunların balığın ölümüyle çok az ilgileri olmuş olacak. Bir iç hastalığın balığın ölümüne yol açabileceği doğrudur fakat balığın içerisinde yaşayan bağırsak kurtları ve protozoa gibi birçok organizmanın, balık başka bir nedenden dolayı ölene kadar balıkla bir konak - parazit ilişkisinde olduğu da doğrudur.

İç otopsinin ilk adımı, iç organlara ulaşmak için balığı karın bölgesinden boydan boya kesmektir. Kesim sırasında çok nazik olun ve herhangi bir iç organa veya ana damara zarar vermemeye dikkat edin. Vücut boşluğundaki serbest kan, zarar görmüş damarlar veya kanayan organlar başta olmak üzere, iç kanamaya dair emareler arayın. Ayrıca tümör, kan pıhtısı, tıkalı kanallar ve damarlar, kopmuş veya delinmiş sindirim organları ve lezyonlar da araştırmanız gereken diğer konulardır. Garip görünen herhangi bir organ (Şişmiş veya renk değiştirmiş olabilir.) detaylıca incelenmelidir. Gördüğünüz üzere, "anatomi" konusunda temel bilgilere sahip olmak önemlidir; aksi takdirde anormallikleri farketmek güç olacaktır. Akvaryum balıklarındaki içsel anormallikler çoğunlukla bakterilerin, tümörlerin ve tıkalı kanalların neden olduğu durumlardır. Bağırsak kurtları, normalde bir soruna yol açmaz ama eğer önemli bir organa yerleşirlerse veya bir kanalı ya da damarı tıkarlarsa, ölümcül olabilirler.


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: aquaticcommunity.com