Plastik, dünyadaki en büyük atık problemlerinden biridir çünkü parçalanması çok ama çok uzun zaman sürer. Ancak Yale Üniversitesi’nden (ABD) bir grup öğrenci tarafından geçtiğimiz günlerde yapılan bir keşif, bu sürecin hızlandırılmasında yardımcı olabilir. Ekvador’daki yağmur ormanlarında yapılan keşif gezisinde Yale Üniversitesi Moleküler Biyofizik ve Biyokimya Bölümü öğrencileri, poliüretanı afiyetle yiyen bir mantar keşfettiler. Bu, sadece poliüretan üzerinde hayatta kaldığı bilinen ilk mantar türüdür ve bunu anaerobik (oksijensiz) ortamda yapabilmektedir, dolayısıyla bu özelliği ile katı atık sahalarının tabanında kullanılabilecektir.
Yale Mezunları dergisine yaptığı açıklamada Jonathan Russell: “Birçok mikrop, atıkları aşındırma gibi hünerler sergileyebilmektedir.” Poliüretan, sert plastiklerden sentetik liflere kadar birçok şeyde kullanılan bir polimerdir. Poliüretan gibi plastiklerin bu derece uzun ömürlü olmalarının en büyük nedeni, mikro organizmaların genellikle bunları yiyecek maddesi olarak görmemesidir; çevre açısından, insan yapımı polimerlerin mikroskobik granüller hâline gelmesi asırlar sürebilmektedir. Pestalotiopsis microspora türündeki mantarın keşfi ise her şeyi değiştirebilir.
Yale öğrencileri, mantarın plastiği parçalamasını sağlayan enzimini aldılar ve potansiyelini gözlemlediler. Uygulamalı ve Çevresel Mikrobiyoloji dergisinde yayınlanan raporda şu ifadeler yer aldı: “Geniş bir faaliyet dağılımı gözlemlenmiştir ve tek karbon kaynağı olarak polyester poliüretan kullanımıyla gerçekleşen eşi görülmemiş anaerobik gelişim durumu, endofitlerin* çevresel iyileştirme için faydalı metabolik özellikler açısından yükselen bir biyoçeşitlilik kaynağı olduğunu ortaya koymaktadır.”
Plastik tüketiminin azaltılması, çevredeki insan yapımı plastik miktarının sınırlandırılması için atılacak ilk adım olmalıdır ama eğer Ekvador’daki bu mantar türü, duruma yardımcı olmaya hazırsa, bu kesinlikle çok daha iyi olacaktır.
Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: inhabitat.com
Çevirmenin notu: Endofit: Başka bir bitkinin içinde veya üzerinde yaşayan parazitik organizma. Makalede adı geçen mantar türü de bir endofittir ve bu mantarın tamamen plastik üzerinde de, plastikle beslenerek hayatta kalabildiği anlaşılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder