Araştırma ortaya koyuyor ki insanların, suda yüzerken olduğundan ziyade balık avlama sırasında piranhayı sudan dışarı çıkarttıklarında ısırılma ihtimalleri daha yüksek.
Piranhalar tarafından gerçekleştirilen insan saldırıları üzerine araştırma sonuçları yayımlanan, Surinam Üniversitesinden Jan Mol: “Piranhalarla ilişkili insan ölümleri muhtemelen, boğulan veya başka nedenlerle ölen insanların didiklenmesi olayıdır.
“Surinam’da 15 yıllık alan çalışması boyunca içi piranha dolu sularda saatlerce yürüdüm ve nehirlerde su içerisinde olta ile piranha avladım ama serbest yüzen bir piranha tarafından asla saldırıya uğramadım.
“Piranhalar çoğunlukla suda olduklarından çok, su dışında tehlikeliler ve en fazla ısırık, kıyıda ya da botta piranha ağdan ya da kancadan çıkartılırken veya serbest kalan piranha çırpınırken ve çenelerini açıp kaparken gerçekleşiyor.”
Diğer çalışmalar da benzer sonuçlara işaret ediyor ama Mol, bazı durumlarda piranha saldırısı riskinin çok gerçekçi olduğu iddiasında.
“Suların az olduğu kurak mevsimde, havuzlarda balıklar yoğun şekilde aç kaldıklarında bazı piranha türleri, suya giren herhangi bir hayvana veya insana karşı tehlikeli olabiliyor.”
Siyah Piranha (Serrasalmus rhombeus)
Mol, Serrasalmus rhombeus saldırıları hakkında Surinam’da üç yerde çalışma gerçekleştirdi: Wayombo Nehri’nde Donderkamp ve Corneiskondre köyleri ve Surinam Nehri’nde Overbridge’teki eğlence parkı.
Seçilen her bir yerde düzinelerce insan, başta topuk, ayak tabanı ve parmaklar olmak üzere yaralanmalarla sonuçlanan saldırılar almış.
Ayrıca bacakların, kolların ve vücudun hedef alındığı daha ciddi derin yaralanmalar da görülmüş. Bazı ısırıklar, falanks kemikleri dâhil olmak üzere parmakların tamamen kopmasıyla sonuçlanan ciddi durumlara yol açmış.
Bu parmak kopmalarından, dünyanın en iri ve en agresif piranhalarından biri olan Serrasalmus rhombeus’un sorumlu olduğu belirlenmiş.
Mol: “Bu türün bireyleri, bir yerde birkaç hafta kalma eğilimindedir ve bu durum, yüzen insanlara saldırılarının ardından sorumlu piranhaların neden tam olarak aynı yerde yakalandıklarına açıklık getirebilir.
“Ayrıca Overbridge’teki kurbanların yaraları, önceden Serrasalmus rhombeus tarafından açıldığı kayıt altına alınmış yaralara benziyordu. Dahası, Surinam sularında yaşayan piranha haricindeki herhangi bir tatlı su balığının, buradaki yaralanmalardan sorumlu olması mümkün değildi.”
Üç yerden herhangi birinde, piranha saldırıları nedeniyle herhangi bir insan ölümünün gerçekleştiği rapor edilmemiş.
Sudan vücutları ciddi şekilde yaralanmış olarak çıkartılan iki sara hastası kişinin, suda nöbet geçirdiklerine ve sonrasında balıklar tarafından didiklendiklerine inanılmaktadır.
Mol ile röportaj yapan köylüler, küçük köylerde 1990 yılında nüfusların artmaya başlayana kadar piranha saldırılarının hiç duyulmadığını iddia etmişlerdir.
İnsan nüfusu arttığında, piranha saldırılarının sayısı artmıştır.
Diğer bölgelerdeki piranha saldırıları yumurtalarını ve yavrularını koruyan piranhalar ile ilişkilendirilirken, Mol bunun Surinam’da geçerli olmadığını düşünüyor.
“Surinam nehirlerinde Serrasalmus rhombeus’un üreme faaliyetinin büyük kısmı, nisandan temmuza kadar süren yağmurlu mevsimde gerçekleşir; Overbridge ve Donderkamp’taki piranha saldırılarının çoğu ise eylülden kasıma kadar süren kurak mevsimde görülmüştür.
“Yine de bazı piranhaların, ana mevsim dışında üreme ve yavrularını ve/veya üreme yerlerini koruma ihtimalleri vardır.”
Bu yerlerde tür için tipik üreme alanları yoktur ve araştırmalarda sadece cinsel olgunluğa ulaşmamış genç piranhalara rastlanmıştır; dolayısıyla Mol, saldırıların yavruların korunması amacıyla değil, beslenmeden kaynaklandığına inanmaktadır.
Isırılmaktan Nasıl Kaçınılır?
1. Piranhalar sadece Amazon havzasındaki belli nehirlerde görülür. Mecbur olmadığınız müddetçe Güney Amerika’da yüzmeyin. Eğer yıkanmak zorundaysanız, bir kova yardımıyla kıyıda yıkanın.
2. Piranha saldırıları en fazla kurak mevsim boyunca, suların en düşük seviyede olduğu ve suda binlerce genç ve aç piranhanın bulunduğu dönemde gerçekleşir.
3. İnsanlar en fazla, popüler yüzme noktalarında olduğu gibi suda çok sayıda insan varken saldırıya uğrarlar.
4. Ses çıkarmalar ve su sıçratmalar piranhaların ilgisini çeker, dolayısıyla suyun içindeyken hareket yaratmaktan kaçının.
5. Eğer âdet gören bir kadınsanız, sızan kan piranhaların ilgisini çekebileceğinden, suya girmeyin. Mol, yerlilerin yaşadığı köylerde âdet gören kadınların suya girmelerine izin verilmediğini belirtiyor.
6. Ölü balıkları, sakatatları ve diğer yiyecekleri suya atmayın. Piranhalar tamamen etçil değildir, bu yüzden sudaki herhangi bir yiyecek onların ilgisini çekebilir.
7. Piranha saldırıları istisnai kazalar değildir. Eğer herhangi bir yerde bir piranha uyarısına rastlarsanız, burada suya girmekten çekinmelisiniz.
Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: practicalfishkeeping.co.uk
İlgili makale: Siyah Piranha, En Güçlü Isırığa Sahip
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder